Context

In het najaar van 2016 testte Tempera de impact van afvaleilanden op zwerfvuil aanwezig op supermarktparkings. Deze studie werd uitgevoerd op vraag van Colruyt om een oplossing uit werken voor het zwerfvuil op hun parkings.  De studie vond plaats op de supermarktparkings te Halle, Evere, Mechelen en Hoboken.    

De studie onderzocht het gedrag van klanten. Hiervoor werden er metingen uitgevoerd op het gebruik van de aanwezige vuilnisbakken door aankomende en vertrekkende klanten. Daarnaast bevatte de studie ook metingen naar de impact van de plaatsing en het type vuilbak en de oorsprong en de typologie van het zwerfvuil. Er werd ook gekeken of afvaleilanden op parkings al dan niet zwerfvuil aantrekken. 

Resultaat 

Het plaatsen van afvaleilanden en andere vuilnisbakken reduceert het aantal grotere stukken zwerfvuil op een parking met ongeveer 19%, maar lost het zwerfvuilprobleem niet volledig op. De meerderheid van het rondslingerend afval werd in de eigen winkel gekocht. Veel zwerfvuil lijkt vooral ‘per ongeluk’ te ontstaan bij vertrekkende en soms zwaarbeladen klanten. 

Het plaatsen van de afvaleilanden zorgt niet voor betekenisvolle extra omgevingshinder en trekt ook geen extra zwerfvuil aan. De locatie van een vuilnisbak is doorslaggevend voor de mate van gebruik. ‘Inkomende’ klanten maken iets meer gebruik van de vuilnisbakken en hun afval is logischerwijze van elders afkomstig. 

Een vuilnisbak vlakbij een winkelwagenstalling en de winkelingang ontving negen keer meer afval dan een afvaleiland wat verderop. Het afvaleiland biedt een bijkomende mogelijkheid tot sorteren, maar dat lijkt onvoldoende stimulans voor klanten om de extra afstand te stappen naar het afvaleiland. 

Een peukenrecipiënt bij de winkelingang — een plek waar veel gerookt wordt — wordt door driekwart van de rokende ‘inkomende’ klanten gebruikt. Vertrekkende klanten roken naast hun wagen en doven hun peuk op de grond. Niemand van de vertrekkende rokende klanten verplaatst zich naar een peukenrecipiënt. Net zoals bij ander afvalgedrag wint bij rokers gebruiksgemak het van inzet. 

Advies 

Het onderzoek adviseert om peukenrecipiënten tussen de parkeerplaatsen te plaatsen. 43 procent van het zwerfvuil op een parking zijn sigarettenpeuken. Rokers gebruiken peukenrecipiënten wel, maar zijn niet geneigd om zich ervoor te verplaatsen. De peukenrecipiënten naar de rokers brengen kan  daarom een groot verschil maken. Daarnaast is een andere inplantingslogica bij het plaatsen van afvaleilanden ook aan te raden. Afvaleilanden moeten best geconcentreerd worden op drukke plekken. 

Zie ook artikel Colruyt Group: 'Afvaleilanden op onze parkings'