Om de zwerfvuil en/of sluikstortproblematiek op een probleemlocatie aan te pakken vertrekken we vanuit een integrale aanpak gebaseerd op zes pijlers:
- preventie
 - infrastructuur
 - omgeving
 - sensibilisering en communicatie
 - participatie
 - handhaving
 
Daarnaast beschrijft zo’n aanpak ook de impact van de opgenomen maatregelen en verwijst ze naar goede praktijkvoorbeelden. Deze aanpak gaat specifiek over rustplaatsen (kerkhof, begraafplaats, ...), gezien zij ook regelmatig slachtoffer zijn van de zwerfvuil- en sluikstortproblematiek.
Monitoring van rustplaatsen is het sluitstuk. Dit doen we om de netheid op de rustplaats op te volgen en te kunnen (bij)sturen.
In dit artikel staan we stil bij de pijler communicatie
Rustplaatsen zijn anonieme locaties, waar weinig tot geen sociale controle is. Dit werkt sluikstorten in de hand. Communicatie inzetten is een deel van de oplossing. Communicatie over en op doelplaatsen is vooral geschikt om de norm te stellen, mensen bewust te maken van de problematiek, te informeren en hun gedrag te beïnvloeden.
In dit artikel staan we stil bij de pijler communicatie en sensibilisering
Communicatie
Communicatie inzetten op rustplaatsen is een deel van de oplossing. Communicatie over en op probleemlocaties is vooral geschikt om de norm te stellen, mensen bewust te maken van de problematiek, te informeren en hun gedrag te beïnvloeden.
Informeren en sensibiliseren is de boodschap
- Als lokaal bestuur is het nodig om te informeren over het beleid en de genomen maatregelen rond zwerfvuil en sluikstort. De informatie kan op verschillende manieren verspreid worden: in het gemeentelijke informatieblad, de website, de afvalkrant, …  
 - Er moet ook voldoende aandacht zijn aan communicatie op de probleemlocatie zelf. In dit geval aan de ingang(en) van de rustplaats. De gemeente kan de richtlijnen met betrekking tot de rustplaats daar kenbaar maken.
 
  
- Communiceer duidelijk over de sorteerregels die van toepassing zijn op de rustplaats.
 - Gebruik pictogrammen om aan te duiden welke fracties in welke vuilnisbak/afvalcontainer horen.
 - Indien je cameratoezicht bij herhaaldelijk sluikstorten voorziet, communiceer daar dan duidelijk over.
 - Maak gebruik van nudging-elementen: afstandspijlen tot aan de vuilnisbak of voetstappen die de richting aangeven naar de vuilnisbak
 - Verhoog het gevoel van sociale controle door het plaatsen van communicatieborden. Het proefproject 'Anonieme locaties' van Incovo/Interza en Mooimakers (2018) toonde aan dat communicatieborden zwerfvuil en sluikstort op anonieme locaties doet verminderen.
 - Roep burgers/bezoekers met een sensibiliserende boodschap op om geen afval achter te laten op de rustplaats.
 - Onderzoek wees uit dat sensibiliseringscampagnes met de nadruk op het ongepast karakter van sluikstorten, effectief zijn. Communicatie is met andere woorden een belangrijk middel in de strijd tegen sluikstorten op plaatsen met beperkte sociale controle.
 
  
- Spoor mensen aan om de omgeving net te houden, en maak duidelijk dat de omgeving ook frequent proper wordt gemaakt. Gebruik positieve communicatie waarin voorbeeldgedrag benadrukt wordt. Dat kan je doen door communicatieborden te plaatsen.
 
Communicatiepakket
Mooimakers werkte voor rustplaatsen communicatie (borden en stickers) met de sorteerregels uit (zie de fotogalerij hier beneden). Deze communicatie geeft aan in welk afvalrecipiënt afval specifiek voor rustplaatsen thuishoort. Er wordt rekening gehouden of zachte en harde plastic al dan niet thuishoort in de PMD-zak. De bedoeling van deze borden is helderheid en eenvoud te scheppen in een specifieke context van rustplaatsen. Omwille van de duidelijkheid vermelden we enkel ‘wat moet waar’ en niet ‘wat moet waar niet’. Deze bestanden kan je hier downloaden. Het downloadpakket bevat zowel druk- als webbestanden.
In de praktijk
- In Buggenhout ontwikkelden ze een eigen communicatiebord om duidelijk te maken bij welke afvalfractie (restafval of groenafval) de verschillende stukken van een bloemenkrans/bloemstuk thuishoren. Zie hier beneden.
 - De gemeente Zwalm maakte een eigen bord om boven de afvaleilandjes op de rustplaatsen te plaatsen.
 - Op de begraafplaatsen van Heist-op-den-Berg werden er communicatieborden met ogen geinstalleerd.