Situatie
In 2021 startte Genk een coachingtraject in samenwerking met Mooimakers. In het kader van deze samenwerking testten ze verschillende nudges* en ingrepen in twee van hun bovenlokale handelsstraten, met een mix van bewoners en lokale handelaars: de Stalenstraat en de Vennestraat.
De zwerfvuilproblematiek in betrokken straten was al langer een zorgpunt. Mensen deponeren hun huisvuil in straatvuilnisbakken in plaats van vuilniszakken voor ophaling en zwerfvuil werd regelmatig op de grond achtergelaten. Ook sommige handelaars hielden zich niet altijd aan de regels, wat de situatie verder bemoeilijkte.
Genk besloot actie te ondernemen.
Maatregel: Nudged by nose
"Nudged by Nose" zoals ze in Genk de maatregel doopten, is een innovatieve nudge die is ontworpen om mensen aan te moedigen om de vuilnisbakken op een juiste wijze te gebruiken door het gebruik van een aangename citroengeur in de nabijheid van vuilnisbakken. Mensen linken deze geur aan propere, aangename plaatsen en zijn minder geneigd om afval achter te laten. De citroengeur is een positieve trigger om gewenst gedrag te stimuleren. Hierdoor streven ze naar een schonere straat, minder zwerfvuil en een positieve gedragsverandering bij bewoners en bezoekers van de straten.
De implementatie omvatte het plaatsen van speciale "nestkastjes" met geurkorrels (afgesloten voor vogels) in de buurt van de vuilnisbakken die een aangename citroengeur verspreidden in de directe omgeving. De geur werd zodanig gedoseerd dat het aantrekkelijk was voor voorbijgangers.
Het resultaat
Het resultaat van deze nudge was niet op elke locatie even doeltreffend. Aan de doorgang naar de parking aan de Vennestraat en aan de bakkerij was de verandering in het gedrag van mensen ten aanzien van zwerfvuil het grootst en was er een verbetering van de netheid in de straten. Op de andere locaties was de daling van het zwerfvuil niet significant.