Mooimakers heeft al heel wat kennis opgebouwd rond de aanpak van zwerfvuil op buitensportevenementen die op het openbaar domein plaatsvinden. We willen organisatoren (lokaal bestuur, sportorganisatie, sportfederatie, …) ondersteunen bij de optimalisatie van hun zwerfvuilaanpak. Hier onder bundelen we daarom de belangrijkste tips naar de supporters en ook naar de sporters zelf toe.
Publiek
Supporters zijn een belangrijke doelgroep om de zwerfvuilaanpak op af te stemmen. In de publiekszones komt immers het meeste afval en zwerfvuil vrij. Dit blijkt ook uit onderzoek bij 16 wielerwedstrijden. Hoeveel supporters verwacht je? Waar verzamelen supporters (eet- en drankkramen, publiekzones, …)? Denk hierover na en ga aan de slag met onze tips!
1. Plaats vuilnisbakken
- Werk met afvaleilanden om selectief in te zamelen. Overweeg specifieke recipiënten zoals peukenpalen. Of ga resoluut voor een rookvrij sportevenement. Neem contact op met het lokaal bestuur of de afvalintercommunale voor ondersteuning.
- Plaats vuilnisbakken in de logische looplijn van het publiek.
- Zorg voor een goede zichtbaarheid via kleur en extra signalisatie. In de webwinkel van Mooimakers kan je gratis afstandspijlen tot de vuilnisbak bestellen.
- Zorg voor voldoende volume. Overvolle vuilnisbakken schrikken gebruikers af.
2. Hou het terrein proper
-
Zet vrijwilligers in in ecoteams (opruimgroepen) die het terrein net houden en zichtbaar afval opruimen. Dit heeft ook een sensibiliserend effect.
3. Communiceer
- Zorg ervoor dat sorteerregels duidelijk en goed zichtbaar zijn tijdens het evenement. Gebruik pictogrammen en afbeeldingen. Plaats communicatie voldoende hoog zodat de afvaleilanden ook zichtbaar zijn tussen grote mensenmassa’s.
- Communiceer over de maatregelen en acties die je neemt rond afval en duurzaamheid voor, tijdens en na je evenement.
4. Preventie
- Verbied flyeren op je evenement en vermijd het gratis uitdelen van wegwerpgadgets, tasjes en drankblikjes door sponsors. Wanneer gadgets toch worden uitgedeeld, kies dan bij voorkeur voor nuttige en duurzame producten. Liefst zonder verpakking, want deze veranderen nogal snel in zwerfvuil.
- Vermijd eenmalige verpakkingen en neem dit op in je afvalplan.
- Werk met herbruikbare systemen:
- Sinds 1 januari 2022 geldt er een verbod op het gebruik van wegwerpborden, -kommetjes, -schaaltjes en -bestek voor lokale besturen en overheden. Lees er meer over in het artikel over Herbruikbaar eetgerei voor bereide voedingsmiddelen.
- Sinds 15 juni 2023 is het serveren van drank in recipiënten voor eenmalig gebruik bij evenementen verboden, met uitzondering van petflessen en blikjes als de eventorganisator daarvoor in een systeem voorziet dat garandeert dat minstens 95% van die eenmalige recipiënten gescheiden wordt ingezameld voor recyclage.
- Meer informatie over de wetgeving, lees je hier: Wetgeving drankverpakkingen en voedselverpakkingen (vlaanderen.be)
Voor meer informatie over hoe je een groen evenement kan organiseren, kijk je zeker eens bij de OVAM
5. Werk met een afvalplan
- Wat staat er in een goed afvalplan?
- De maatregelen over afvalpreventie en afvalbeheer.
- De afspraken met alle partners.
- De afspraken over communicatie naar de partners en het publiek toe.
- De afspraken over de verantwoordelijkheid voor uitvoering en controle.
- Een plattegrond van het terrein met aanduiding van catering, afvaleilanden en containers.
Sporters
Deelnemers zijn slechts in beperkte mate verantwoordelijk voor het veroorzaken van zwerfvuil. Het publiek vormt een grotere uitdaging. Toch kan je ook voor de sporters een aantal maatregelen nemen om zwerfvuil te vermijden.
1. Vuilnisbakken en wegwerpzones voor sporters
- Plaats sportvriendelijke vuilnisbakken aan de bevoorradingszones. Een duidelijke signalisatie en een voldoende grote inwerpopening helpen.
- Zorg ervoor dat sporters naar de vuilnisbakken geleid worden. Denk na over de logische looplijn.
- Installeer op een strategische locatie een wegwerpzone. Een wegwerpzone is een geografische zone, langs de rand van het parcours, waar de deelnemende renners afval kunnen wegwerpen. De organisator is verantwoordelijk voor het inzamelen van het afval dat achtergelaten wordt door de renners in de wegwerp- en de bevoorradingszone. Cycling Vlaanderen neemt dit mee in hun handleiding Organisatie van een wielerwedstrijd of een alle terrein wedstrijd
2. Communicatie
- Bezorg aan de deelnemers op voorhand een reglement waarin de aanpak en richtlijnen rond afval en duurzaamheid terug te vinden zijn.
- Laat deelnemers een ‘afvalcharter’ ondertekenen vooraleer ze zich online verder kunnen inschrijven.
- Sensibiliseer deelnemers. Geef bij inschrijving tips om afval op het terrein te vermijden (drinkbus, brooddoos, …).
- Wijs de deelnemers erop dat ze hun afval en hun drinkbussen niet argeloos weggooien buiten de wegwerpzone.
3. Preventie
- Werk met herbruikbare systemen die aangepast zijn voor sporters (bijvoorbeeld silicone of telescopische bekers).
- Vermijd eenmalige plastics door geen voorverpakte snacks uit te delen. Kies voor een stuk fruit of koek zonder verpakking.
- Zorg voor milieuverantwoorde prijzen zoals ‘een doorgeefbeker’, een medaille gemaakt uit gerecycleerde materialen, …
Volledig duurzaam
Wil je als organisator van sportevenementen je volledige evenement duurzaam maken? Doe dan beroep doen op de handige inspiratiegids rond duurzame evenementen.
Deze gids bevat tal van bruikbare tips en tricks rond duurzaamheid, ingedeeld in zeven impactdomeinen:
- Organisatie: opmaak van een duurzaamheidsplan, oprichting van ecoteams
- Mobiliteit: opmaak van een mobiliteitsplan volgens het S.T.O.P.-principe
- Afval: afvalbeheer, alternatieven voor wegwerpstartnummers, goodiebags...
- Catering: uitbreiding verbod op wegwerpverpakkingen
- Ruimte: natuurbescherming, keuze van de locatie...
- Energie en water: maximaal besparen in douches, toiletten, verlichting
- Communicatie: inspireren, sensibiliseren en engageren
Als sport- of vrijetijdsdienst kan je medepromotor van dit handboek zijn door het enerzijds zelf maximaal toe te passen op eigen sportevenementen en anderzijds het gebruik ervan sterk aan te bevelen bij externe sportevenementen op jullie grondgebied.
Raadpleeg de eerste editie op de website van OVAM of download de gids rechtstreeks via deze link.
We hebben onze belangrijkste tips gebundeld in een handige en overzichtelijke infofiche, je vindt hem hier terug.
Afstandspijlen vuilnisbak
Ga naar de webshop en bestel je afstandspijlen naar de vuilnisbak voor een duidelijke communicatie tijdens je evenement.