Vlamingen zijn thuis kampioen in sorteren, maar onderweg en buitenshuis kan het nog beter. Een bedrijventerrein bijvoorbeeld is zo'n zwerfvuilgevoelige locatie. Denk aan losvliegende elementen in een stockageruimte op een buitenterrein, wegwaaiende verpakkingen tijdens het laden en lossen van voertuigen...

Mooimakers werkte daarom een integrale aanpak rond het zespijlerbeleid uit. Daarnaast lag er ook een belangrijke focus op het buitenhuis sorteren van het afval. Deze integrale aanpak wordt weergegeven in een handig draaiboek. Hier geven we in grote lijnen het draaiboek weer. Een printversie kan je onderaan deze pagina downloaden.

Analyse: situatieschets en problematiek

Vooraleer je aan de slag kan, is het essentieel om het probleem in kaart te brengen. Zo is het bijvoorbeeld belangrijk om:

• het terrein in kaart te brengen,
• af te spreken met het lokaal bestuur wie welke verantwoordelijkheden heeft,
• een werkgroep met stakeholders op te richten,
• de situatie rond het sorteren en het zwerfvuil op het terrein in kaart te brengen.

Aan de slag

Na de analysefase kan er aan de slag gegaan worden met de verzamelde informatie:

• Stel een engagementsverklaring op en laat deze tekenen door de betrokken partijen.
• Sorteer het afval.
• Sta als bedrijf even stil bij zwerfvuil op het eigen terrein en probeer afval te vermijden (denk bv. aan wegwaaiende elementen bij het laden en lossen van voertuigen).
• Stel een sorteer- en zwerfvuilpreventiebeleid op en communiceer dit naar je personeel en bezoekers.

Aanpak zwerfvuil

Preventie

Inzetten op preventie doe je door ervoor te zorgen dat afval minder zwerfvuilgevoelig wordt (bijv. de aanhechting van het dopje aan kleine petflessen) en door de instroom van eenmalige wegwerpverpakkingen en andere afvalstoffen te verminderen. Minder zwerfvuilgevoelige producten komen op de markt. Het gaat om het vermijden en verminderen van (éénmalige) verpakkingen in de openbare ruimte en de instroom van andere afvalstoffen die gevoelig zijn om in het zwerfvuil terecht te komen. 

Evalueer je proces voor leveringen en verzendingen: 

• Leveringen aan bedrijven: Ga in gesprek met leveranciers en bevraag bij hen de mogelijkheden om leveringen meer afvalvrij te organiseren.  

• Verzendingen: Bekijk hoe je pakketten met zo weinig mogelijk verpakkingsmateriaal kan verzenden (krimpfolie, piepschuim, ander opvulmateriaal). Je kan ook kartonnen dozen van leveringen hergebruiken. 

Stimuleer preventieve acties bij je werknemers:   

• Stimuleer om eigen herbruikbare voedselverpakkingen mee te brengen naar het werk: brooddozen, waterfles, herbruikbare koffiebeker, … . Communiceer hierover via de interne communicatiekanalen en beloon werknemers voor goed gedrag. 

• Maak eventueel afspraken met de concessiehouder van het bedrijfsrestaurant. Geef geen onnodige extra’s mee zoals kasticket, servetten, … . Bekijk in samenspraak hoe herbruikbaar cateringmateriaal kan ingezet worden. Broodjes voor vergaderingen hoeven bv. niet apart verpakt te zijn. 

• Vervang drankautomaten door verpakkingsvrije alternatieven zoals tapkraantjes. 

• Kies voor grote en meer duurzame verpakkingen bijvoorbeeld grote glazen flessen voor frisdrank i.p.v. kleine flesjes in plastic, dispensers i.p.v. kleine verpakkingen voor suiker bij de koffie…

Communicatie

Het is belangrijk om duidelijk en eenvormig te communiceren naar bezoekers en medewerkers. Het moet duidelijk zijn wat van hen verwacht wordt.

In de webwinkel van Mooimakers vind je heel wat communicatiemateriaal terug. 

Infrastructuur

Plaats een afvaleiland per bedrijf om afval van personeel en bezoekers selectief in te zamelen. Plaats daarnaast afvaleilanden op gecontroleerde plaatsen op het terrein.

Omgeving en participatie

Vuil trekt vuil aan. Een nette omgeving is van belang om (de aangroei) van zwerfvuil te voorkomen.

• Keer letterlijk voor eigen deur: probeer een straal van 25 meter consequent proper te houden. 
• Let op te hoge begroeiing: plekken met weinig sociale controle worden makkelijk doelplaatsen voor zwerfvuil en (vooral) sluikstort.
• Organiseer en neem deel aan opruimacties. Tijdens de Lenteschoonmaakactie van Mooimakers (maart – april) kan je je personeel oproepen om mee op te ruimen.

Controle en monitoring

Een project stopt niet bij het installeren van de communicatie en de afvaleilanden. Meten is weten. Daarom is het belangrijk per kwartaal data te rapporteren over selectieve inzameling en de toestand van aanwezig zwerfvuil. Probeer daarnaast personeel en bezoekers positief aan te spreken op hun zwerfvuilgedrag. 

Het uitgebreide draaiboek rond bedrijventerreinen vind je hier terug.