Context

Binnen de pijler handhaving zijn er naast de effectieve repressie op het terrein ook nog vele andere invalshoeken mogelijk om het gevoel van controle te verhogen. Een mogelijke insteek daarbij is om de verantwoordelijkheidszin aan te wakkeren en aan te zetten tot aanspreken van daders van foutief gedrag. Vanuit die wetenschap heeft Mooimakers in november 2019 een campagne gedaan met als boodschap ‘het is ok om iemand aan te spreken op verkeerd gedrag met betrekking tot zwerfvuil’.  De campagne werd grondig getest op effectiviteit door onderzoeksbureau Ipsos. Daaruit blijkt dat dergelijke communicatie-insteek heel doeltreffend kan werken in het kader van handhaving.

Aanpak

Om te testen wat het effect is als burgers worden aangemoedigd om zelf aan te spreken, werd een communicatiecampagne (met filmpjes op sociale media) ontwikkeld rond de boodschap ‘het is ok om vervuilers aan te spreken’.

Daarnaast werd een tweede luik uitgewerkt, namelijk een online tutorial met concrete aanspreektips. Deze tips zijn gedestilleerd uit een praktijkopleiding voor handhavers zwerfvuil en sluikstort en zijn dus uitgebreid getoetst op het terrein. Deze aanspreektips stonden ter beschikking op een webpagina die ook na afloop van de campagne behouden bleef.

Resultaten

De belangrijkste conclusies vanuit deze posttest waren:

• De houding ten opzichte van de campagne was heel positief te meer door de duidelijke en sensibiliserende boodschap.
• De kernboodschap is duidelijk voor ongeveer 1 op 2 van de geteste personen.  
• Het aanzetten tot aanspreken van vervuilers wordt wel meer opgepikt door de 16-34 jarige doelgroep. De oorzaak daarvoor is mogelijks de gekozen kanalen van de campagne.
• De campagne wordt als interessant, geloofwaardig, relevant, herkenbaar en origineel beschouwd. Ook het geloof in de effectiviteit is hoog.
• Wel gaven de testpersonen aan dat ze schroom hebben om vervuilers aan te spreken. 
• Uit de post-testen is gebleken dat de aanspreekcampagne effectiever is in functie van de doelstelling ‘pakkans verhogen’ dan de repressieve invulling van de handhavingscampagne uit 2019. Het gevoel van pakkans was immers hoger bij deze testpersonen dan bij de handhavingscampagne.

Budget

• Ontwikkeling campagne: € 105.147 excl. BTW
• Mediabudget: € 28.089 excl. BTW