Als lokaal bestuur kan je gratis beroep doen op de zwerfvuilhandhavers van de OVAM. Zij helpen jouw stad of gemeente in de strijd tegen zwerfvuil. De gemeente Dilbeek maakte hier dankbaar gebruik van. Hoe dit allemaal in zijn werk ging, lees je hieronder.

1 gemeenschapswacht per 15.000 inwoners

Dilbeek telt slechts 3 gemeenschapswachten/vaststellers voor ongeveer 45.000 inwoners. Dat gecombineerd met een gebrek aan tijd en de aanwezigheid van een zwerfvuil-problematiek leidde tot een snelle beslissing. De aanvraag werd ingediend, het intakegesprek ingepland.

Het intakegesprek

Een intakegesprek binnen dit kader gebeurt met contactpersonen van OVAM en die van je lokaal bestuur, de sanctionerend ambtenaar en de politie.

Je bespreekt er de werking van het lokaal bestuur, hoe de aanstelling van de handhavers gebeurt via de gemeenteraad en er worden afspraken gemaakt:

• Is de politie op de hoogte?
• Kan de politie gecontacteerd worden bij problemen?
• Hoe verloopt de samenwerking met de sanctionerend ambtenaar?
• Hoe stuur je best bestuurlijke verslagen door?
• Hoe kom je aan rijksregisternummers en/of adresgegevens?
• …

Bezorgdheden

Gemeente Dilbeek was één van de pioniers in dit project wat voor hen de opstart niet evident maakte. Er waren o.a. bezorgdheden over de reactie van burgers. Tot dan lag de focus voor hen op sensibiliseren en informeren. Handhaven gebeurde ook al maar met een focus op zaken zoals sluikstort, overhangende takken, foutparkeerders,... Ze hadden voor de samenwerking met OVAM te weinig handhavers om ook zwerfvuil te verbaliseren. Zaken zoals een sigarettenpeuk op de grond gooien, werd dus nooit eerder beboet. Om die reden werd er best wat weerstand verwacht.

Locaties

De OVAM-patrouilles focussen zich op hotspots. Plekken waarvan men weet dat de kans op zwerfvuil het hoogst is. In het geval van Dilbeek werden volgende locaties als ‘hotspot of probleemlocatie’ benoemd:

• De wekelijkse markt
• De tribune van het voetbalveld
• Bushaltes
• Het skatepark
• De scholen
• Het petanqueveld
• Evenementen
• Voetwegen

Informeren

De Dilbekenaren werden op de hoogte gebracht via sociale media en het gemeentelijk infoblad. Ook aan de directie van de scholen werd gevraagd om leerlingen en ouders te informeren.

Evaluatie

Dilbeek ziet vooral voordelen bij de samenwerking met de OVAM-handhavers:

• Extra inzet op handhaving zwerfvuil.
• De OVAM-vaststellers zijn in burger wat een grotere pakkans met zich meebrengt.
• De vaststellers zijn ook ’s avonds en in het weekend inzetbaar.
• Dankzij de samenwerking kan de eigen werking gewoon doorgaan.
• De vaststellers zijn gedreven en – zo bleek – succesvoller in het verkrijgen van de nodige gegevens.
• Het is kosteloos.

Er zijn echter een aantal zaken waar er volgens Dilbeek nog ruimte is voor verbetering:

• Je bent als lokaal bestuur afhankelijk van de beschikbaarheid van de OVAM.
• Er is veel heen-en-weergebel/gemail.
• Vaststellers komen en gaan waardoor je telkens opnieuw naar de gemeenteraad moet.
• Vaststellers kennen de locaties niet.

Resultaten

In de periode tussen  december 2021 en juni 2022 werden er 13 interventies uitgevoerd en werden er 41 vaststellingen gedaan. Van de 41 vaststellingen waren 4 overtreders minderjarig.

De gemeente merkt nu al dat het opruimen van hondenpoep als normaal wordt gezien. Tegelijkertijd merken ze ook op dat het zwerfvuilbeleid en sigarettenpeuken nog extra aandacht kunnen gebruiken om echt ingeburgerd te raken. Iets wat ze denken te bereiken met tijd en inzet.

Wil jij ook gratis zwerfvuilhandhavers voor jouw stad of gemeente? Kijk hier voor meer informatie.