Deze maand (januari 2024) werden er verschillende wijzigingen doorgevoerd aan de bestaande GAS-wetgeving. Een aantal van deze wijzigingen heeft ook een invloed op de handhaving van zwerfvuil en sluikstort. We zetten de meest relevante hieronder graag even voor je op een rijtje.
Welke wijzigingen zijn relevant voor de handhaving op zwerfvuil en sluikstort?
1. Maximale GAS-boete meerderjarigen = €500
De maximale GAS-boete voor meerderjarigen wordt opgetrokken van €350 naar €500. Het blijft de opdracht van de sanctionerend ambtenaar om het bedrag van de boete geval per geval te bepalen. Proportionaliteit is daarbij een belangrijk principe.
In de ‘Memorie van Toelichting’ wordt duidelijk gemaakt dat die maximale boete mogelijk kan opgelegd worden voor zwerfvuil en sluikstort als de sanctionerend ambtenaar dit gepast vindt.
Lokale besturen die in hun lokaal politiereglement tot nu toe de maximale GAS-boete van €350 opgenomen hebben, moeten wel hun politiereglement aanpassen indien zij gebruik willen maken van hogere GAS-boetes boven de €350 voor meerderjarigen.
De maximale GAS-boete voor minderjarigen blijft €175.
2. Raadplegen DIV mogelijk voor alle inbreuken mits machtiging
Lokale besturen die over een machtiging beschikken, kunnen het register van de Directie Inschrijvingen Voertuigen (DIV) raadplegen om de eigenaar van een voertuig met een bepaalde nummerplaat op te zoeken voor eender welke inbreuk die gehandhaafd wordt via de GAS-wetgeving. Voordien was dit wettelijk gezien niet voorzien voor o.a. inbreuken m.b.t. zwerfvuil en sluikstort, dat is nu wel duidelijk het geval.
GAS-vaststellers (en ook sanctionerend ambtenaren) die handhaven op zwerfvuil en sluikstort kunnen nu dus zonder juridische problemen zelf het register van DIV raadplegen. Het lokaal bestuur moet hiervoor wel eerst een machtiging hebben gekregen via een aanvraagprocedure (en dat kan via de algemene machtiging van VVSG).
Uiteraard zijn er wel de nodige regels van toepassing wat betreft het opzoeken van de nummerplaten, onder meer omwille van de gegevensbescherming om te voorkomen dat iedereen zomaar eender welke nummerplaat gaat opzoeken. Het is de bedoeling om dit enkel gericht te gebruiken in het kader van een GAS-vaststelling waarbij de identiteit van de eigenaar van een specifiek voertuig moet worden achterhaald om het bestuurlijk verslag te vervolledigen. Ook enkel de relevante gegevens mogen daarbij opgezocht worden.
3. De gemeenteraad moet enkel de entiteit aanwijzen bevoegd voor GAS-vaststellingen
De gemeenteraad moet via een beslissing aanwijzen welke overheid of entiteit op het eigen grondgebied GAS-vaststellingen mag doen. In de praktijk is deze regel zowel van toepassing op gemeenten die de zwerfvuilhandhavers van de OVAM willen inzetten, als voor gemeenten die hun afvalintercommunale willen laten handhaven op zwerfvuil en/of sluikstort. Het is voldoende dat de gemeenteraad daarbij verwijst naar de OVAM en/of de afvalintercommunale in kwestie.
Voordien was het verplicht om in de gemeenteraadsbeslissing ook alle namen van de GAS-vaststellers één voor één op te sommen. De vermelding van de namen van de GAS-vaststellers in de gemeenteraadsbeslissing is nu niet meer verplicht waardoor één goedkeuring door de gemeenteraad volstaat om de OVAM en/of de afvalintercommunale aan te wijzen.
Wel is de aangewezen overheid of entiteit verplicht om zelf een lijst bij te houden met de namen en rijksregisternummers van de GAS-vaststellers (die uiteraard ook moeten voldoen aan de wettelijke opleidings- en aanstellingsvoorwaarden) en is er een jaarlijkse rapportage van het aantal vaststellers verplicht bij de minister van Binnenlandse Zaken.
Informeer alle betrokkenen
Zorg ervoor dat alle collega’s die met de GAS-wetgeving aan de slag gaan om te handhaven op zwerfvuil of sluikstort op de hoogte zijn van deze wijzigingen.
Aarzel niet om Mooimakers te contacteren via info@mooimakers.be, mochten hier nog vragen over zijn.